Na czym polega restrukturyzacja?
Restrukturyzacja zobowiązań ma obecnie duże znaczenie wobec kryzysu gospodarczego, który został spowodowany gwałtownym rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, który wywołuje ostrą chorobę układu oddechowego COVID-19. Obecnie wielu przedsiębiorców, rolników, szpitali ma problemy z bieżącą spłatą zadłużeń, w takiej sytuacji prawo restrukturyzacyjne nabiera dużego znaczenia.
Restrukturyzacja polega na działaniach prowadzących do zawarcia przez dłużnika niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością układu z wierzycielami
lub na przeprowadzaniu działań sanacyjnych.
Istnieje restrukturyzacja pozasądowa, która polega na negocjacjach dłużnika z wierzycielami w celu zawarcia ugody z wierzycielami oraz z restrukturyzacja sądowa. Restrukturyzacja pozasądowa nie chroni w pełni dłużników bowiem nie wstrzymuje egzekucji sądowych.
Restrukturyzacja sądowa i korzyści z niej płynące
Restrukturyzacja sądowa jest dużo bardziej korzystna dla dłużnika, ponieważ otwarcie restrukturyzacji powoduje zawieszenie egzekucji komorniczych wobec dłużnika, z kolei zawarcie układu skutkuje umorzeniem egzekucji komorniczych, zatem chroni to dłużnika. Restrukturyzacja sądowa jest regulowana w ustawie Prawo restrukturyzacyjne. Zawarcie układu w ramach postępowania restrukturyzacyjnego polega najogólniej mówiąc na umorzeniu części zobowiązań dłużnika, rozłożeniu na raty zobowiązań dłużnika lub odroczeniu terminów płatności zobowiązań dłużnika. Restrukturyzacja sądowa ma na celu zapobieżenie upadłości dłużnika i umożliwienie mu prowadzenia dalszej działalności gospodarczej, pozwala na utrzymanie miejsc pracy.
Wdrożenie omawianego procesu daje dłużnikowi często wiele lat na to, aby spłacić zmniejszone zobowiązania wobec wierzycieli.
Od umorzonych – w wyniku układu zawartego w ramach restrukturyzacji sądowej – z wierzycielami długów nie płaci się podatku dochodowego. Restrukturyzacja blokuje często licytacje nieruchomości czy innych ważnych oraz cennych składników majątku dłużnika.
Postępowanie sanacyjne jako jedno z postępowań restrukturyzacyjnych skutkuje przykładowo:
- zawieszeniem – z mocy prawa – egzekucji prowadzonej z majątku wchodzącego do masy sanacyjnej i możliwość uchylenia dokonanych zajęć,
- niedopuszczalnością skierowania egzekucji do majątku wchodzącego w skład masy sanacyjnej;
- zakazem wypowiadania – bez zezwolenia rady wierzycieli – umów najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których dłużnik prowadzi przedsiębiorstwo, umów leasingu, ubezpieczeń majątkowych, rachunku bankowego, kredytu, pożyczki, poręczeń, gwarancji bankowych, akredytyw oraz licencji udzielonych dłużnikowi.
Restrukturyzacja sądowa jest korzystna także dla wierzycieli gdyż czasami restrukturyzacja jest jedynym sposobem na zaspokojenie wierzytelności wierzycieli,
ma to miejsce np. w sytuacji gdy są wierzytelności hipoteczne i brak restrukturyzacji mógłby doprowadzić do upadłości, gdy tylko wierzyciele hipoteczni mogliby zaspokoić się z majątku upadłego.
Zdolność restrukturyzacyjną mają m. in. przedsiębiorcy, rolnicy, szpitale, chodzi tu o podmioty niewypłacalne lub zagrożone niewypłacalnością. Niewypłacalność lub zagrożenie niewypłacalnością należy rozumieć w kategoriach ekonomicznych. Nie mamy do czynienia z niewypłacalnością gdy np. dłużnik zapomni kodu do swojego konta i nie będzie mógł wykonać przelewu lub gdy umrze jedyny wspólnik i jedyny członek zarządu spółki z o. o. jako jedyna osoba upoważniona do dysponowania kontem bankowym spółki.
Należy jednak pamiętać, że Prawo upadłościowe przewiduje możliwość zawarcia układu konsumenckiego, do którego stosuje się także przepisy ustawy Prawo restrukturyzacyjne w sprawach konsumentów.
W ramach postępowania restrukturyzacyjnego wyróżniamy:
- postępowanie o zatwierdzenie układu;
- przyspieszone postępowanie układowe;
- postępowanie układowe;
- postępowaniu sanacyjne.
W czasie ogromnego kryzysu ekonomicznego spowodowanego epidemią, postępowanie restrukturyzacyjne niewątpliwie będzie jedną z metod na ratowanie działalności przedsiębiorców, rolników oraz szpitali.
Autor artykułu
Radca prawny
Radosław Kilar.
